Nederland vervul je plicht

Belangrijk nationaal adviesorgaan geeft dringend advies aan Nederland inzake Gaza

Voor het eerst in een decennium heeft de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) een uitgebreid advies geschreven over het Midden Oosten ter attentie van de Minister van Buitenlandse Zaken, Drs. Casper Veldkamp. 

Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) bestaat sinds 1998. Zij zijn een belangrijk gerespecteerd onafhankelijk adviesorgaan dat de regering en de Staten Generaal adviseert over het buitenlands beleid. De meest betrokken bewindspersonen zijn verplicht binnen drie maanden een reactie op een uitgebracht advies te sturen naar de Staten-Generaal.

De reden voor dit advies, zo begint het document is het grootschalig leed (in Gaza red.), de verslechterende situatie op de Westelijke Jordaanoever en de polariserende invloed op de eigen samenleving. Volgens het adviesorgaan is het inmiddels duidelijk dat externe, internationale druk noodzakelijk is voor de-escalatie.

[..] de acute humanitaire situatie in de Gazastrook is inmiddels zo ernstig geworden dat, terwijl het geweld van de oorlog doorgaat, [..] grootschalige honger dreigt en er gevreesd wordt voor de verspreiding van ernstig besmettelijke ziektes.
— Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV)

Zijn we als land niet verplicht, met Srebrenica in ons achterhoofd, om alle politieke middelen in te zetten om meer menselijk leed te voorkomen?

In de brief wordt het wegkijken van Nederland en de invloed op onze samenleving meermaals benoemd. “In onze samenlevingen groeit het besef dat de huidige situatie althans voor een deel ook te wijten is aan decennia van te veel wegkijken en nalatigheid door belangrijke internationale spelers, waaronder [..] Nederland.”

Foto: Hani Alshaer

Media

Diverse media berichten vanochtend over het rapport. Trouw, NOS, RTL4 zijn enkele voorbeelden. Opvallend is dat zij de duidelijke en heldere adviezen die geformuleerd zijn in het advies maar deels lijken te publiceren. Daarnaast schrijven zij te verwachten dat kabinet Schoof niks gaat doen met de tweestatenoplossing van het adviesorgaan.

Opmerkelijk is dat er niet wordt geschreven over het wegkijken bij oorlogsmisdaden gepleegd door Israël waarvoor duidelijk wordt gewaarschuwd in het advies. Het internationaal recht dient ten alle tijden worden nageleefd op straffe van sancties bij overtreden hiervan. Nederland beloont deze overtredingen met een wapendeal. Waar plaatsen we Nederland hiermee in de geschiedenis?

Uitgebreid advies

Foto: Hani Alshaer

Het brief-advies behelst 32 pagina’s. Het stuurt aan op noodzakelijke internationale druk en adviseert hoe Nederland met “de relatief bescheiden middelen die het daartoe beschikbaar heeft” het beleid kan omgooien om effectief bij te dragen aan verandering en schendingen van het internationaal (humanitair) recht en de mensenrechten kan tegengaan.

Enkele adviezen uitgelicht

  1. “Leef het internationaal recht en de verplichtingen die daaruit voortvloeien consistent na. Moedig hier ook andere staten[..] toe aan, onderschrijf de recente uitspraken van het Internationaal strafhof en pas het Nederlandse stemgedrag in de VN daarop aan [..].”

  2. “Zet met urgentie, middels een beleid van diplomatie druk, in op een staakt-het-vuren in Gaza, verdere de-escalatie en humanitaire toegang en het bevorderen van een duurzame tweestatenoplossing.”

  3. “Pleit zowel in binnen,- als buitenland op het naleven van […] de uitspraken van het Internationaal gerechtshof (19 juli 2024) [..]. Erken de verplichting van Nederland [..] om niet bij te dragen aan de voortdurende bezetting en het niet erkennen door Israël van het Palestijns recht op zelfbeschikking [..]. Onderschrijf dat Nederland [..] gezien de rol als gastland van het Internationaal gerechtshof en het Internationaal Strafhof [..]de rechtsorde dient te bevorderen.”

  4. “Ga over tot zo spoedig mogelijke erkenning van de Palestijnse Staat [..].”

Foto: Hani Alshaer

Tweesprong

Wat ons betreft staat Nederland nu op een tweesprong. Ook het rechtse kabinet Schoof zal een keuze moeten maken. Aan welke kant van de geschiedenis willen zij staan? Hoe vertegenwoordigen zij Nederland en op welke manier zullen hun namen doorklinken in de geschiedenisboeken? Uiteraard hebben zij de mogelijkheid om dit advies terzijde te schuiven en de woorden te bagatelliseren. Feit blijft dat dit gedocumenteerd is en dat ze nooit kunnen zeggen dat het ze het niet hebben geweten.